Ouderlijke boedelverdeling en aansprakelijkheid

Voor 2003 zijn er veel testamenten gemaakt waarin een ouderlijke boedelverdeling is opgenomen. Vanaf 1 januari 2003 geldt echter het nieuwe erfrecht. In het nieuwe erfrecht kennen we de wettelijke verdeling. Deze wettelijke verdeling lijkt hetzelfde te zijn als de ouderlijke boedelverdeling. Er is echter een belangrijk verschil. Dat verschil komt tot uitdrukking in het antwoord op de vraag wie de schulden van de nalatenschap dient te betalen.

De ouderlijke boedelverdeling is een verdeling van de nalatenschap die op grond van het testament tot stand komt. Die verdeling houdt in dat de langstlevende echtgenoot alle goederen verkrijgt en de kinderen een niet-opeisbare geldvordering op die echtgenoot ter grootte van hun erfdeel.

De wettelijke verdeling is echter een verdeling die op grond van de wet tot stand komt. Maar ook deze verdeling houdt in dat de langstlevende echtgenoot alle goederen verkrijgt en de kinderen een niet-opeisbare geldvordering op die echtgenoot ter grootte van hun erfdeel.

De ene verdeling komt dus tot stand op grond van het testament en de andere op grond van de wet. De verdeling op grond van het testament is een verdeling die wordt toegerekend aan de erfgenamen. Bij de ouderlijke boedelverdeling zijn dan ook alle erfgenamen aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap en ook, anders dan in het geval van de wettelijke verdeling, gehouden tot betaling daarvan.

Nu staat er vaak in het testament waarin de ouderlijke boedelverdeling is opgenomen, dat de langstlevende echtgenoot gehouden is alle schulden te voldoen. Deze testamentaire bepaling regardeert de erfgenamen niet jegens de schuldeisers. De bepaling ziet slechts op de interne draagplicht. Een kind dat wordt aangesproken door een schuldeiser zal die schuldeiser dan ook moeten betalen. Het kind mag dan vervolgens de langstlevende echtgenoot aanspreken om op deze regres te nemen.

Op de aanvaarding en verwerping van nalatenschappen zijn overigens de regels van het nieuwe erfrecht van toepassing, ook als het gaat om een testament dat voor 1 januari 2013 is gemaakt.

Legitimarissen (personen die in de legitieme zijn gesteld) zijn niet aansprakelijk voor schulden van de nalatenschap, ook niet als het gaat om een ouderlijke boedelverdeling.

In een uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland werd recht gedaan overeenkomstig voorgaand rechtskader. De uitspraak is hier te lezen.

Meer informatie over de wettelijke verdeling en de aansprakelijkheid voor schulden is hier te lezen.