De bevoegdheid om te mogen procederen in civiele procedures bij de Hoge Raad der Nederlanden is voorbehouden aan advocaten die gespecialiseerd zijn in het voeren van cassatieprocedures. Deze advocaten noemen we cassatieadvocaten. Op dit moment zijn er ongeveer 80 cassatieadvocaten die de bevoegdheid hebben om in civiele zaken een cassatieprocedure te voeren bij de Hoge Raad. Mr. A.C. de Bakker is één van die advocaten. Er zijn maar heel weinig advocaten die zowel erfrechtspecialist zijn als cassatieadvocaat. Wilt u een erfrechtzaak aan de Hoge Raad ter beoordeling voorleggen, dan bent u bij ons kantoor aan het goede adres.
Hoe werkt cassatie?
Om uw zaak aan de Hoge Raad voor te leggen, moet u een cassatieadvocaat inschakelen. Er geldt namelijk een zogenaamde verplichte procesvertegenwoordiging.
Een cassatieadvocaat zal alvorens hij een procedure bij de Hoge Raad start, eerst een advies geven. In dat advies zal worden ingegaan op de kans van slagen, de kosten en de risico’s en ook waartoe een cassatieberoep kan leiden. Het kan zijn dat de uitspraak van de lagere rechter misschien op punten niet deugt, maar dat wil nog niet zeggen dat een cassatieberoep kans van slagen heeft. En als een cassatieberoep wel slaagt, kan het zijn dat de zaak wordt verwezen naar een lagere rechter die dan een (deel van) de zaak verder moet beoordelen. De vraag is dan waar die beoordeling toe kan leiden. De kans is immers aanwezig dat die lagere rechter opnieuw in het nadeel van de eisende partij in cassatie beslist. In het uit te brengen advies wordt daar rekening mee gehouden.
Als in het advies tot de conclusie wordt gekomen dat er voldoende reden en kans van slagen is, zal de advocaat de cassatieprocedure starten. De bezwaren tegen de uitspraak van de lagere rechter worden dan verwoord in een zogenaamde cassatiemiddelen. In een cassatiemiddel dient met bepaaldheid en precisie te worden aangegeven tegen welke overwegingen of beslissingen van de lagere rechter men bezwaren heeft én welke bezwaren dat zijn. Er worden hoge eisen gesteld aan de formulering van een cassatiemiddel. Van de cassatieadvocaat wordt mede om die reden juridisch inzicht en een hoog analytisch beoordelingsvermogen verwacht. Onzorgvuldig opgestelde cassatiemiddelen zullen al snel leiden tot verwerping van de klachten in cassatie of tot niet-ontvankelijkheid. Procederen bij de Hoge Raad is procederen op het hoogste niveau.
De Hoge Raad wordt alvorens zij uitspraak doet, geadviseerd door de procureur-generaal. Deze procureur-generaal analyseert de voorliggende vragen in cassatie, geeft over die vragen beschouwingen aan de hand van de rechtsliteratuur en eerdere jurisprudentie en geeft vervolgens een gemotiveerd advies. De Hoge Raad kan in haar beoordeling dit advies volgen of juist niet.
Wat doet de Hoge Raad?
De Hoge Raad beoordeelt of een vonnis of arrest moet worden vernietigd omdat de rechter het recht heeft geschonden of omdat er sprake is verzuim van bepaalde vormen. De Hoge Raad beoordeelt de zaak dus niet helemaal opnieuw, maar bekijkt of de rechter wel het recht wel op de juiste manier heeft toegepast en zijn uitspraak op een begrijpelijke manier heeft gemotiveerd.
De uitspraken van de Hoge Raad hebben een sterke precedentwerking. Lagere rechters zullen in de beoordeling van geschillen vaak kijken hoe de Hoge Raad eerder daarover heeft geoordeeld of welke aanwijzingen de Hoge Raad voor bepaalde situaties heeft gegeven. De uitspraken van de Hoge Raad dragen dan ook bij aan de rechtseenheid en de rechtszekerheid. De Hoge Raad heeft drie taken. De eerst taak is het bieden van rechtsbescherming. De Hoge Raad biedt bescherming aan de rechtzoekenden door uitspraken van lagere rechters te beoordelen op deugdelijkheid. De tweede taak van de Hoge Raad is het bevorderen van de rechtseenheid. En de derde taak van de Hoge Raad is het bevorderen van de rechtsontwikkeling.
Dat alles betekent niet dat elk cassatieberoep ook inhoudelijk beoordeeld zal worden door de Hoge Raad. Veel uitspraken van rechters zijn gewoon begrijpelijk en veelal heeft de rechter ook de juiste rechtsregels toegepast en aan die rechtsregels de juiste betekenis gegeven. De Hoge Raad doet dan ook veel zaken af met een zogenaamde verwijzing naar art. 81 RO. De Hoge Raad oordeelt dan zonder nadere motivering dat de klacht niet tot cassatie kan leiden en niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van rechtseenheid of rechtsontwikkeling. De eisende partij in cassatie blijft dan met lege handen staan. Het is dan ook aan de cassatieadvocaat om vooraf goed in te schatten of een cassatieberoep voldoende kans van slagen heeft.
De Hoge Raad beantwoordt ook vragen van lagere rechters. Het betreft dan rechtsvragen die zich voordoen in specifieke procedures. Het stellen van zo’n vraag gaat middels een prejudiciële procedure. Ook in zo’n geval is het inschakelen van een cassatieadvocaat aan te bevelen. Deze kan dan namens een partij een bepaalde visie op de voorliggende vragen bepleiten bij de Hoge Raad.