Wel of geen loon?
Het afwikkelen van een nalatenschap brengt behoorlijk wat werk met zich mee. Het lijkt soms zo eenvoudig, maar in de praktijk blijkt vaak al snel dat het lastiger is en meer werk met zich meebrengt dat vooraf werd verwacht.
Als je als bewindvoerder besluit zelf een nalatenschap af te wikkelen, dan moet je er echter niet op rekenen dat je voor die werkzaamheden ook betaald krijgt, aldus Hof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2020:10189) . Maar hoe zit dat nu precies met de beloning voor bewindvoerders bij het afwikkelen van een nalatenschap?
Het wettelijk kader
Artikel 1:447 lid 1 BW bepaalt het volgende: “De bewindvoerder heeft aanspraak op beloning overeenkomstig de regels die daaromtrent bij regeling van Onze Minister van Veiligheid en Justitie zijn vastgesteld.”
Van kracht is de ‘Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren’. De meest recente versie is op dit moment die van 1 januari 2020. In deze regeling is een forfaitair beloningsstelsel opgenomen voor de vergoeding van de werkzaamheden van de bewindvoerder. De vergoeding bestaat uit een jaarbeloning en eventueel enkele incidentele vergoedingen voor in de regeling benoemde gevallen. De beloning geldt als een gemiddelde en het systeem gaat uit van de solidariteitsgedachte dat de eenvoudige bewinden mede de lasten van ingewikkelder bewinden dragen. Inherent hieraan is dat niet voor alle werkzaamheden buiten het normale patroon een extra beloning kan worden gevraagd. Naast de benoemde incidentele beloningen is nog slechts ruimte voor beloning van extra door de bewindvoerder gemaakte uren in uitzonderlijke gevallen.
In de toelichting op de regeling is opgenomen dat niet te snel mag worden aangenomen dat van de regeling kan worden afgeweken. Dat is in de regeling nog eens benadrukt met de omschrijving “uitzonderlijke omstandigheden”, welke omschrijving in de plaats is gekomen van de eerder voorgestelde omschrijving “bijzondere omstandigheden” die te weinig de uitzonderlijkheid benadrukte. Het moet daarbij, aldus de toelichting, gaan om “incidentele extra werkzaamheden in uitzonderlijke gevallen”.
Is een nalatenschap een uitzonderlijke omstandigheid?
De vraag is dan of het afwikkelen van een erfenis een uitzonderlijke omstandigheid is als bedoeld in de regeling. Volgens het Hof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2020:10189) is dat niet het geval.
In de betreffende nalatenschap was er een eigen woning, een auto en inboedel. De bewindvoerder had zo’n 32 uren aan extra werkzaamheden besteed aan de afwikkeling van de nalatenschap. De werkzaamheden bestonden onder meer uit het vragen van een verklaring van erfrecht, het onderhouden van contacten met de makelaar over de verkoop van de woning, het verzenden van kennisgevingen, het opzeggen van abonnementen, het bezoeken van de woning samen met de rechthebbende, het vaststellen van het vermogen, contact met de RDW (over het opnieuw aanvragen van alle overschrijvingspapieren en kentekenkaart), het verkopen van de auto (het zoeken van een koper en het beëindigen van de verzekering), het opstellen van een boedeloverzicht en het doen van de aangifte erfbelasting.
Het Hof overweegt dan als volgt: “Onvoldoende is gebleken dat ten aanzien van de door de bewindvoerder verrichte werkzaamheden sprake is van dermate uitzonderlijke omstandigheden dat die werkzaamheden een extra vergoeding rechtvaardigen.” (…) Daartoe overweegt het hof dat het forfaitaire beloningsstelsel uit de Regeling voorop dient te staan, hetgeen meebrengt, (…), dat niet voor alle werkzaamheden buiten het normale of gebruikelijke patroon een extra beloning kan worden gevraagd. Op zichzelf is te billijken dat de bewindvoerder de keuze heeft gemaakt om meer uren te maken dan de gemiddelde 17 uren waarop de jaarbeloning ziet, omdat daardoor in het belang van haar cliënte kosten zijn bespaard. Dit brengt echter niet automatisch mee dat de verrichte werkzaamheden zo uitzonderlijk zijn dat daar een extra vergoeding tegenover behoort te staan.
Het feit dat de bewindvoerder voor haar werkzaamheden een lager uurloon vroeg dan een notaris of erfrechtadvocaat is voor het Hof geen reden om anders te oordelen.
Kan het anders?
Word je als bewindvoerder geconfronteerd met een nalatenschap die je moet afwikkelen? En zit je niet te wachten op werkzaamheden waarvoor je niet betaald krijgt? Uw Vereffenaar helpt je graag verder. De ervaring leert dat veelal wel een machtiging wordt verleend door de kantonrechter voor het inschakelen van professionele hulp bij het afwikkelen van de nalatenschap.
Meer weten? Neem contact met ons op!