Ben je advocaat of gevorderd advocaat-stagiair en ben je toe aan een nieuwe uitdaging. Of zou je de overstap willen maken naar een ander kantoor? Misschien is het erfrecht dan iets voor je. Mogelijk is het erfrecht een rechtsgebied dat helemaal nieuw voor je is en heb je er geen enkele ervaring mee.
Is het erfrecht saai? Zeker niet. Door de vergrijzing zijn er steeds meer nalatenschappen die afgewikkeld moeten worden. En de generatie die nu overlijdt, laat ook wat na. Er valt, om het zo te zeggen, wat te verdelen. En waar wat te verdelen is, wordt ook ruzie gemaakt. Het gaat dan lang niet altijd het om zilveren theelepeltje of het zakhorloge van vader. Maar wat te denken van het vakantiehuisje in Frankrijk of de schenkingen die vader tijdens zijn leven al aan één van de kinderen deed? Ook komt het steeds vaker voor dat ouders een kind onterven. En ook dat zorgt weer voor gedoe. En dan heb je ook nog de testamenten die zijn gemaakt terwijl de testeerder al hoog bejaard was en dementeerde. De positie van de stiefmoeder die misschien wel een recht van vruchtgebruik gelegateerd heeft gekregen, wil ook nog wel eens voor wat onvrede zorgen bij de kinderen. Eigenlijk is geen enkele erfrechtzaak hetzelfde. Je komt als erfrechtadvocaat in aanraking met ernstig onrecht, maar ook met smeuïge verhalen (die je natuurlijk netjes voor jezelf houdt).
Ook al willen notarissen nog wel eens wat anders beweren, met een goed testament voorkom je gewoonweg geen ruzie. Geschillen in het erfrecht hebben namelijk alles te maken met familieverhoudingen. Soms hebben broers en zussen nog (emotionele) rekeningen met elkaar te vereffenen. Soms spelen oude (niet vervulde) beloftes een rol. En soms is er een dochter die jarenlang mantelzorg heeft verleend aan haar moeder, maar daarvoor te weinig erkenning heeft gekregen. Kortom: erfrecht gaat niet alleen over wetteksten, maar zeker ook over familieverhalen. Als advocaat heb je de prachtige rol om een brug te slaan tussen de dynamische (en somtijds problematische) familieverhalen en -verhoudingen en de abstractie van het recht aan de hand waarvan geschillen beslecht kunnen worden. Als erfrechtadvocaat heb je daarom niet alleen kennis van de wet nodig, maar ook invoelend vermogen en mensenkennis.
Is het erfrecht moeilijk? Zeker. Het erfrecht is een vrij lastig rechtsgebied. Er is weinig zwart-wit en het rechtsgebied is volop in ontwikkeling. Waar tot tien jaar terug de jurisprudentie nog dun bezaaid was, worden er nu dagelijks uitspraken op het gebied van het erfrecht gepubliceerd. En ook de Hoge Raad beoordeelt steeds vaker erfrechtelijke zaken. Het erfrecht vinden we in boek 4 van het Burgerlijk Wetboek en in dit boek staan slechts 233 artikelen. Dat is dus te overzien. Maar praktische toepassing van die artikelen is echter niet zo eenvoudig. Je moet zaken goed kunnen analyseren en kunnen plaatsen in het systeem van het erfrecht. Daarbij zul je constant de verbinding moeten kunnen leggen met het verbintenissenrecht en het vermogensrecht. In het erfrecht wordt bijvoorbeeld veel gewerkt met het recht van vruchtgebruik (wat geregeld is in boek 3 van het Burgerlijk Wetboek). En als er bijvoorbeeld een woning uit een nalatenschap moet worden verkocht, gelden gewoon de bepalingen van koop die in boek 7 van het Burgerlijk Wetboek staan. Het erfrecht is dus geen eiland apart. Verder kunnen ook internationale aspecten een rol spelen en zeker ook fiscale aspecten. Dus als je niet alleen met mensen bezig wilt zijn, maar ook van serieuze juridische uitdagingen houdt, dan is het erfrecht zeker een rechtsgebied dat jouw aandacht verdient.
Sta je als erfrechtadvocaat veel in de rechtbank? Het antwoord op deze vraag is afhankelijk van de soort praktijk die je voert. Op ons kantoor werken we liever aan het oplossen van een geschil, dan dat we per se een procedure willen winnen. Dat betekent dus dat we vaak met alle betrokken partijen zoeken naar die oplossing. Daarvoor is nodig dat er besprekingen worden gevoerd en zaken goed op de feiten worden onderzocht. We houden op kantoor van persoonlijk contact. Dat betekent dat we ook naar de mensen toegaan. Je proeft dan vaak al wat van de familiesfeer waarbinnen het geschil afspeelt.
Als een oplossing niet gevonden wordt, schuwen wij het procederen niet. En dat leidt met regelmaat tot publicaties op rechtspraak.nl. Daarnaast wordt onze kantoorpraktijk gekenmerkt door advisering bij de afwikkeling van complexe nalatenschappen, zulks zonder dat er sprake is van een geschil. Veel mensen vinden het erfrecht lastig en zien door de bomen het bos niet meer. Deskundige hulp van ons kantoor is dan gewenst. Met regelmaat gebeurt het dan dat er ondernemingen zijn die tijdelijk voortgezet moeten worden of juist moeten worden geliquideerd. Dat brengt je als advocaat op bijzondere plekken en je krijgt daarbij een inkijkje in hele andere business.
Ook is ons kantoor gespecialiseerd in de vereffening van nalatenschappen. Dit ligt dicht tegen het faillissementsrecht aan. Één van de advocaten van ons kantoor wordt dan door de rechtbank benoemd tot vereffenaar en deze liquideert als het ware de nalatenschapsboedel. Ook in die praktijk is veel te doen en is sprake van een enorme rechtsontwikkeling.
Hoe werken wij op kantoor? In principe behandelt elke advocaat zijn eigen zaken. En hij doet dat op zijn eigen (professionele) manier. De advocaat bepaalt telkens samen met zijn cliënt wanneer welke stap wordt gezet, welk uurtarief wordt gerekend, wanneer er wordt gefactureerd, etc. Als je bij ons komt werken als advocaat, bouw je dus gewoon je eigen praktijk op en werk je op je eigen tempo. En daarbij kun je leunen op de ervaring en de kennis van je kantoorgenoten. Daarbij is er ook veel vrijheid om een goede balans te creëren tussen werk en al het andere waar je in je leven mee bezig wilt zijn. Natuurlijk zijn er wel kantoorkaders en moet er een boterham verdiend worden, maar vrijheid en plezier beleven aan je werk vinden we heel belangrijk.
Zou je willen werken op een nichekantoor en ben je inmiddels nieuwsgierig geworden of het erfrecht iets voor je is? Komt gerust eens praten.