Het is mogelijk dat bij testament het recht van gebruik en bewoning van een woning wordt toegekend aan een persoon. Een dergelijke testamentaire beschikking wordt een legaat genoemd.
Maar is het altijd wel zo aantrekkelijk om zo’n legaat te aanvaarden? Op het recht van gebruik en bewoning zijn namelijk de wettelijke bepalingen van vruchtgebruik van toepassing. Daardoor is de legataris die het recht van gebruik en bewoning van een woning heeft gekregen, verplicht om de daarmee samenhangende verplichtingen na te komen. De legataris is in zo’n geval onder meer verplicht tot het plegen van onderhoud en het voldoen van alle lasten waaronder begrepen het betalen van verzekeringspremies. De erfgenamen (en dus de eigenaren van de woning) kunnen nakoming van die verplichtingen van de legataris verlangen. Het is dus verstandig om na te gaan of je de lasten kan dragen alvorens je een legaat inhoudende het recht van gebruik en bewoning van een woning aanvaardt.
Maar kun je een legaat wel aanvaarden als op voorhand voor iedereen duidelijk is dat je de lasten niet kunt dragen? Het antwoord is ja. Het Gerechtshof Den Bosch oordeelde hierover dat zelfs als ervan uit moet worden gegaan dat de legataris niet aan zijn verplichtingen als gebruiker zou kunnen voldoen, dit nog niet in de weg staat aan de aanvaarding van een legaat en de verplichting van erfgenamen om medewerking te verlenen tot het tot stand brengen daarvan. De erfgenamen mogen echter na aanvaarding van het legaat door de legataris gebruik maken van hun recht om nakoming af te dwingen van de verplichtingen die aan het recht van gebruik en bewoning zijn verbonden. Maar die mogelijkheid van erfgenamen kan op zichzelf geen afbreuk doen aan de erfrechtelijke aanspraken van de legataris.
De uitspraak van het Gerechtshof Den Bosch is hier te lezen.
Meer informatie over het legaat is hier te vinden.